เมื่อรู้ว่าเสี่ยง… แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าเรามีเชื้อเอชไอวีหรือไม่?
ภายหลังจากการรับเชื้อเอชไอวีจะไม่มีอาการใดที่บ่งชี้แน่ชัดว่าเรารับเชื้อฯ มา จึงไม่สามารถรู้ได้ว่าติดเชื้อฯ หรือไม่ มีเพียงวิธีเดียวที่จะรู้ได้ คือ การตรวจเลือดหาการติดเชื้อเอชไอวี โดยให้นับจากวันที่เรามีความเสี่ยงครั้งสุดท้าย เช่น มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน หรือใช้เข็มฉีดยาเสพติดร่วมกับคนอื่น ถัดไปอีก 1 เดือน จึงจะตรวจได้ ซึ่งผลเลือดที่ออกมาจะเป็นผลเลือดของพฤติกรรมตั้งแต่อดีตจนถึงครั้งนั้น
ทำไมต้อง 1 เดือน
ระยะ 1 เดือนนี้เรียกว่า “วินโดว์พีเรียด” (window period) หมายถึง ช่วงเวลาที่ยังอาจตรวจไม่พบการติดเชื้อฯ คือ โดยทั่วไป การตรวจเลือดไม่ได้ใช้วิธีการตรวจหาเชื้อเอชไอวีโดยตรง แต่เป็นการตรวจหาสารภูมิคุ้มกันที่ร่างกายสร้างขึ้น หรือ “แอนติบอดี้” ถ้าเราได้รับเชื้อเอชไอวีจริง ร่างกายจะค่อยๆ สร้างสารชนิดนี้ออกมาเพื่อต่อต้านหรือกำจัดเชื้อเอชไอวี ซึ่งโดยปกติร่างกายจะใช้เวลาไม่เกิน 1 เดือนในการสร้างแอนติบอดี้ จนมีปริมาณมากพอที่จะตรวจพบการติดเชื้อฯ จึงจะให้ผลเป็นบวก แต่ถ้าเราประเมินความเสี่ยงครั้งสุดท้ายผิดพลาด ก็จะทำให้การนับระยะเวลาไม่ถึง 1 เดือน ผลอาจออกมาเป็นลบ แม้ว่าร่างกายจะมีเชื้อเอชไอวีอยู่ก็ตาม