18 พ.ค.2560 เวลา 06.30น. เครือข่ายประชาชนและกลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพกว่า 70 คน ดักพบรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร ก่อนร่วมประชุมสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.) เครือข่ายฯและกลุ่มคนรักหลักฯ ได้ยื่นจดหมายที่มีผู้ร่วมลงชื่อกว่า 52 องค์กรเครือข่าย เรียกร้องให้รมว.สธ.ยุติกระบวนการแก้กฎหมายพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ชี้ไม่เป็นไปตามรัฐธรรมนูญมาตรา 77 ขาดการมีส่วนร่วมจากประชาชน ที่สำคัญสาระที่แก้ไขขัดแย้งหลักการของพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
นายนิมิตร์ เทียนอุดม กลุ่มคนรักหลักประกันสุขภาพและผู้อำนวยการมูลนิธิเข้าถึงเอดส์กล่าวว่า “การแก้กฎหมายครั้งนี้ขาดธรรมาภิบาลตั้งแต่การคัดเลือกกรรมการแก้ไขกฎหมายแล้ว โดยมีสัดส่วนของผู้ให้บริการมากถึง 12 คนจาก 26 คน ที่เหลือคือส่วนราชการอื่นเช่นกรมบัญชีกลาง โดนมีประชาชนเพียง 2 คน ซึ่งมีเจตนาโน้มเอียงและ เอื้อประโยชน์แก่ผู้ให้บริการภายใต้กระทรวงสาธารณสุข”
“มีหลายประเด็นที่มีการไขพ.ร.บ.หลักประกันสุขภาพฯเป็นเรื่องที่ยอมรับไม่ได้ เช่นการขอเพิ่มสัดส่วนกรรมการบอร์ดสปสช.ในส่วนผู้ให้บริการโดยไม่มีหลักคิดอะไรมารองรับ แทนที่บอร์ดจะเป็นผู้แทนของผู้รับบริการหรือเป็นบอร์ดของผู้ซื้อบริการซึ่งมีหน้าที่กำหนดการใช้จ่ายงบประมาณที่เห็นว่าเหมาะสมและครอบคลุมการเข้าถึงของประชาชน กลับกลายเป็นว่ามีองค์ประกอบของผู้ให้บริการมากกว่ามาก เจตนาชัดเจนที่จะปล่อยให้ผู้จัดบริการเข้ามาแทรกแซง ถ้าพิจารณาดูดีๆก็จะเห็นว่ามีผลประโยชน์ทับซ้อนอย่างชัดเจน เพราะบอร์ดสปสช.มีหน้าที่จัดหาบริการ กำหนดค่าใช้จ่ายให้หน่วยบริการ โดยต้องตั้งอยู่บนฐานให้ประชาชนเข้าถึงบริการที่ดีมีมาตรฐาน แต่กลับมีคนของผู้ให้บริการมาเป็นกรรมการเพิ่มมากขึ้น แบบนี้ยิ่งเป็นการทำลายหลักการระบบหลักประกันสุขภาพฯที่ต้องแยกผู้ซื้อบริการและผู้จัดบริการให้ชัดเจน” นายนิมิตร์กล่าว
ด้านนายอภิวัฒน์ กวางแก้ว ผู้แทนเครือข่ายผู้ป่วยเรื้อรังและเอชไอวีกล่าวว่า “ สิ่งที่น่ากังวลและรับไม่ได้เลยอย่างยิ่งคือการไปตีความว่าสำนักงานสปสช.ไม่มีอำนาจในการจัดซื้อยา ทั้งๆที่ผ่านมาสปสช.ได้มีการพัฒนาระบบการจัดซื้อยารวมเฉพาะยาที่จำเป็น มีแนวโน้มว่าประชาชนจะเข้าไม่ถึง รวมถึงยาที่มีราคาแพงและยากำพร้าทั้งหลาย โดยมีระบบการต่อรองราคายา ทำให้สามารถซื้อยาได้ในราคาที่ถูก มีระบบบริหารยาที่เป็นมืออาชีพโดยร่วมมือกับองค์การเภสัชกรรม ตัวอย่างเช่นยาต้านไวรัสเอชไอวี น้ำยาล้างไต เป็นต้น ที่ผ่านมาประชาชนเข้าถึงยาได้อย่างต่อเนื่อง ลดภาระโรงพยาบาลด้านการสั่งซื้อ จัดเก็บยา ที่สำคัญประหยัดงบประมาณด้านยาได้
อย่างมหาศาล แต่ในกม.ที่กำลังแก้ไขนี้กลับจะถอยหลังไปเป็นแบบยุคแรกคือให้ประทรวงสธ.จัดซื้อ คำถามคือสธ.จะใช้อำนาจตามกม.ไหนมาจัดซื้อยาด้วยงบของกองทุนหลักประกันสุขภาพ มีการเตรียมระบบรองรับหรือไม่ ซึ่งการจัดซื้อยาในส่วนนี้ของสปสช.ที่ผ่านมามีปริมาณการซื้อแค่ร้อยละ 4.9 ของการจัดซื้อยาทั้งประเทศ ที่เหลืออีกกว่า 95% รพ.ก็เป็นคนจัดการสั่งซื้อกันเองอยู่แล้ว จะมีอะไรการันตีว่าประชาชนจะไม่ได้รับผลกระทบต่อการเข้าถึงยา กลับกันคณะฯแก้กม.ควรสนับสนุนให้สปสช.จัดการเรื่องนี้ให้ดีขึ้นได้ ด้วยการปรับปรุงกฎหมายให้สอดคล้องกับสิ่งที่ทำได้ดีอยู่แล้ว”
“จริงๆกรณีนี้ทางคตร.ที่เข้ามาตรวจสอบการทำงานของสปสช.และพบว่าไม่มีปัญหาด้านการทุจริตใดๆแต่มองว่าการจัดซื้อยาของสปสช.ไม่มีระเบียบรองรับ และยังแนะนำให้มีการเพิ่มระเบียบให้สปสช.สามารถสั่งซื้อยาได้ เพื่อประโยชน์ของประชาชน” นายอภิวัฒน์กล่าว
“การแก้ไขกฎหมายหลักประกันสุขภาพฯครั้งนี้ถือว่าขัดต่อกฎหมายรัฐธรรมนูญตามมาตรา 77 ที่ไม่ได้ดำเนินการตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ ซึ่งกำหนดว่าการแก้ไขกฎหมายต้องนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น และต้องให้ผู้เกี่ยวข้องทุกภาคส่วนเข้าร่วมในกระบวนการแก้กฎหมายอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม การจัดเวทีรับฟังความเห็นเป็นเพียงแค่ส่วนเดียวเท่านั้น เราจึงเรียกร้องให้รมว.สาธารณสุขหยุดกระบวนการแก้กฎหมายที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน และเริ่มต้นกระบวนการใหม่ที่ถูกต้อง” นายนิมิตร์ กล่าว
