อภิวัฒน์ กวางแก้ว ประธานเครือข่ายผู้ติดเชื้อฯ
นานมาพอสมควรแล้วที่เรื่อง FTA (Free Trade Agreement) หรือข้อตกลงการค้าเสรี เงียบหายไป จนบางครั้งเราคิดว่ามันตายไป แต่ในที่สุดมันก็ฟื้นคืนชีพอีกครั้ง และยิ่งเลวร้ายกว่าเดิม เพราะจะเพิ่มมาตรการที่จะเป็นอุปสรรคต่อการเข้าถึงยา โดยให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ผูกขาดข้อมูลทางยา (Data Exclusivity) อีก ๕ ปี ระหว่างนั้นจะทำให้ยาชื่อสามัญ ไม่สามารถขึ้นทะเบียนยาได้ เพราะไม่มีข้อมูลชีวสมมูลทางยามาเปรียบเทียบ
นอกจากนี้ใน FTA – EU ยังได้รวมเอาข้อตกลง ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement) หรือความตกลงต่อต้านสินค้าปลอมแปลง ในเรื่องมาตรการชายแดนมาเกี่ยวข้องด้วย ที่แม้จะเป็นยาชื่อสามัญ แต่หากเจ้าหน้าที่ศุลกากรสงสัยว่ายานั้นจะเป็นยาปลอม หรือละเมิดสิทธิบัตร ให้สามารถยึดยานั้นไว้ก่อนได้ ซึ่งการตรวจสอบยาต้องใช้เวลา และอาศัยผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านในการตรวจสอบ ทำให้การเข้าถึงยาจำเป็น เพื่อรักษาชีวิตคงอยู่ในภาวะยากลำบากต่อไป
ดังนั้นหากเราทำ FTA การเข้าถึงยาจำเป็นของผู้ป่วยเรื้อรังคงลำบาก เพราะยาหลายตัวคงติดสิทธิบัตรที่ไม่มีวันตาย และราคายาก็แพงขึ้น ส่วนพวกเราคงตายแทน เพราะเข้าไม่ถึงยา
เมื่อเป็นเช่นนี้ เรายังคงนิ่งเฉยหรือเราจะสู้กับความไม่เป็นธรรมของบริษัทยาข้ามชาติ ที่ใช้กลไก FTA มาเอาผลประโยชน์ที่ไม่เป็นธรรม ทั้งที่ยาเป็นสินค้าคุณธรรมรักษาชีวิตคนทุกคน แล้วเรายังจะยอมอีกหรือ ที่เห็นนโยบายแบบนี้ที่เอาสุขภาพของประชาชนไปแลกกับการค้าที่ไม่เป็นธรรม ถึงเวลาแล้วหรือยัง ที่เราต้องเตรียมตัว เตรียมความพร้อมด้านข้อมูล และขยายผลให้ทุกคนได้รับรู้และประสานกำลังขับเคลื่อนกระบวนการคัดค้าน FTA ร่วมกัน
วันนี้เราต้องถามตัวเองว่า เราจะสู้หรือเราจะยอม FTA ???